Tarihçe

Sakız Adası’nın (Sakız Adası) tarihçesinde Mastiha ile yakın bağlantısı bulunmakta ve antik çağlardan beri üretim ayrıcalığını da taşımaktadır. Bizans’ın düşüşünden bu yana, doğuda yaşayan milletler, Mastiha ticaretini elde etmek için, Sakız Adasını işgal etmeye çalışmışlardır. Mastiha ticaretinin ilk sistematik organizasyonu Sakız Adası’un Cenevizliler tarafından işgal edildiği döneme denk gelir. Böylelikle, 1347 senesinde Sakız Adası Adasında “MAONA” adlı bir şirket Mastihanın ticareti ve pazarlamasını üstlendi. Mastiha ticareti Osmanlı döneminde serbest bırakıldı. Fakat üretimin önemli bir kısmı dönemin Sultan’ının gönderdiği özel elçi tarafından boyunduruk vergisi olarak alınıyordu. Mastiha ticaretinin gelişimi 20. yüzyılın başlarına kadar sürdü. Birinci Dünya Savaşı Mastihaya da ağır bir kriz getirdi. Savaşın sonlanması ve istikrara dönüş üreticileri tekrar üretime başlattı. Fakat ürün geçmişteki o ayrıcalıklı konumu elde edemedi. Bu olumsuz durum Devletin dikkatini çekti ve 1938 yılında, 20 Mastiha üretici Kooperatif kurarak, tüm üreticileri zorunlu üye yapacak 1930 sayılı Kanun’u yürürlüğe soktu. Bu Kanun’a göre 20 Kooperatif Birliği, “Sakız Adası Mastiha Üreticileri Birliği” adı altında zorunlu bir kooperatif kurdular. Birlik, 1390 sayılı Kanun yayınlandıktan bir yıl sonra, yani 1939’da, doktor G. Stagouli başkanlığında faaliyete başladı. Birliğin kuruluşunun ilk yılında, üreticiye ödenen fiyat üçe katlandı ancak İkinci Dünya Savaşı ve Alman İşgali döneminde ticari faaliyet engellenmişti. Savaş sonrası Birliğin zor ve karmaşık sorunlarla yüzleşmesi gerekiyordu. Üretimin büyük bir parçası satılamamış, İşgal döneminden kalan stok da eklenmiştir. Bu nedenle iş, savaş öncesi pazarları aramaya ve yenilerini bulmaya yöneldi. 1958 yılında tüketim, üretim seviyelerine ulaştı. Derneğin bir sonraki hedefi ürün dağıtım fiyatının ve tüketimin arttırılması ile üreticilere daha fazla gelir sağlamak oldu. Sonuçta, Mastiha satışları 1958 yılında 183.000 kilo iken 1962 yılında 241.000 kiloya ulaşarak gerçekten büyük bir başarı elde edilmiş oldu. Birliğin ticari faaliyetleri dışında, bir girişim de Mastihanın endüstriyel açıdan işlemi için yapılmıştır. Derneğin özel tesislerinde, 1950 yılında su buharı yöntemiyle Mastiha damıtılarak, Mastiha yağı üretildi. 1957 yılında ilk damla sakızı üretim fabrikası, tüm üretim aşamalarını kapsayan makinelerle faaliyete geçti: Karıştırma- ezme- damla sakızı çekirdeği elde etme- şekerle kaplama- Birliğin kendi kurduğu baskı ünitesinde imal ettiği malzemelerle ambalaj yapma. 1985 yılında da artık ELMA marka damla sakızın üretimi için modern fabrika kuruldu. 1997 yılı Mastiha tarihinde dönüm noktası oldu. Avrupa Birliği tarafından ve AET 2081/92 yönetmelik uyarınca, Sakız AdasıMastihası, Sakız AdasıMastiha yağı ve ELMA marka damla sakızı menşei koruma altına alınmış ürünler olarak tanındı. 2001 yılında, ürünler, bugünün ekonomik gerekleri doğrultusunda ISO 9001 ve HACCP sertifikalarını elde ettiler. Birliğin bir diğer önemli olayı, Mediterra S.A. iştiraki şirketin kurulması ve temel amacının “mastihashop” adı altında Mastiha ve ürünlerinin perakende satış ağı geliştirmesidir. Sakız Adası Mastiha Üreticileri Birliği’nin arzu ve isteği, mastihashop’ların kurulması ile Yunanistan ve yurtdışında şube ağını geliştirmek, Mastiha ve türevi ürünlerin kullanım ve niteliklerini Sakız Adası, Yunanistan ve yurtdışında öne çıkarmak, sunmak ve teşvik etmektir.

Mediterra S.A. 2006 yılında Sakız Adası’ta Mastihabazlı şekerleme ürünleri imal eden bir fabrika kurdu. Şubat 2008’de ise Sakız Adası Üreticileri Birliği ana hissedar olarak % 51 hisseleriyle şirketi Atina Borsa’sının Alternatif Pazar listesine dahil etti. Şirketin yatırılan sermayesi 3.650.00 Euro, öz sermayesi ise 5.000.000 Euro’yu aşmaktadır. 2008 yılında Mastiha Avrupa Birliği’nin maddi destek verdiği ürünler arasına girdi. Mastiha üreticileri için özellikle önemli bir gelişme oldu. Son olarak, 2008 yılında, inşaat çalışmalarının sonunda yeni, son derece modern bir Mastiha işleme tesisi inşaatına başlandı. 

DEVAM EDİLECEK ....

Şirket Tarihçe DEVAM EDİLECEK….

Dolayısıyla, üreticilerin geliri 1958 yılında 12.000.000 drahmi iken 1962 yılında 21.000.000 drahmiye ulaştı. Birliğin üreticilere verdiği tasfiye fiyatlarında %18,3 oranında önemli bir artış gözlemlendi. 

Birlik bu faaliyetleriyle, akut sorun olan Mastiha pazarlama ve tüketimini yıllık üretimi aşan seviyelere getirerek çözmeyi başardı. Bu amaçla, üreticiler sakız ağacıekimini yoğunlaştırdılar ve Birliğin talebi üzerine, Bakanlar Kurulunun 1929 /4381 sayılı Kanun gereği üç ay olan üretime iki ay uzatma yetkisi verildi. Bu karar geçerlilik kazandı, ama 1963 yılında bir ay azaltılarak 1 Temmuz–31 Ekim’e kadar sürdü. Sakız Adasının bu doğal tarımsal ürününün tanıtımı için Birliğin belirli faaliyetleri yanı sıra, Mastihanın endüstriyel işlenmesi için de çaba göstermiştir. 1950 yılında, Mastiha yağı üretimi, Birliğin özel tesislerinde Mastihayı su buharında damıtma yoluyla elde edilmeye başlandı. 1957 yılında da üretimin tüm aşamalarını kapsayan damla sakızı fabrikası açıldı. Bu aşamalar: karıştırma- ezme- sakız çekirdeği üretimi- şekerle kaplama- Birliğin kendi baskı biriminde ürettiği malzemelerle ambalaj. 1957 yılında üretim 8.000 kilo iken 1988 de 192.000 kiloya vardı. Ama Birlik faaliyetlerini Mastiha tanıtımı ile sınırlamadı. Üreticilerin gelirini arttırmak ve yaşam seviyelerini geliştirmek amacıyla, Birlik Mastihohoria’larda üretilen diğer ürünlerin korunmasını üstlendi. Böylelikle:

-Her yıl anason, kimyon, incir, keçiboynuzu, yemeklik zeytin ve zeytinyağını pazarlama ve biriktirme faaliyetlerine katıldı.

-Tarım Başkanlığınca uygulanan program çerçevesinde Sakız adası koyununun iyileştirilmesi için maddi katkıda bulundu. 

-Jersey türü inek yetiştirme ve iyileştirme merkezine maddi katkıda bulundu.

-Zeytin ağacı üretimini geliştirme çabalarını destekledi.

-Üretimin niteliksel ve niceliksel geliştirilmesine yönelik yeni tarım yöntemleri uygulanması için Sakız Adası Tarım Başkanlığı ile sıkı işbirliği içinde çalıştı. 

-Üreticileri düşük fiyat ve yüksek kalitede tohum, alet, gübre ve diğer tarım malzemeleri ile donattı. 

-Yağ fabrikaları, un değirmenleri, tohum yağı üretim merkezleri kurdu, sondajlar inşa etti, gündelik ev malzeme ve yaşam ihtiyaçlarını karşılayacak istasyonlar kurdu. 

-Tarım sigortası kurumu oluşturuldu ve geliştirdiği faaliyetler ada ekonomisine ama her şeyden önce Mastiha üreticileri için önemli rol oynadı.   

-Kendi kooperatiflerine bina, ofis, sinema salonları, harmanlama makineleri, depo v.s. elde etmek için finanse etti.

-Ama en önemlisi, kooperatif ifade ve gösteriş ideali kapsamında, Tarım Kredi’si alanında yaptığı faaliyetlerdir. Gerçekten de, üreticilere kredi verme sisteminde basitleştirilmiş işlemler uygulanmıştır. 

1985 yılında, ELMA marka damla sakızı üretim tesisleri kuruldu. 1997 yılı Mastiha tarihinde dönüm noktası oldu. Avrupa Birliği tarafından ve AET 2081/92 yönetmelik uyarınca, Sakız AdasıMastihası, Sakız AdasıMastihayağı ve ELMA marka damla sakızı menşei koruma altına alınmış ürünler olarak tanındı.  Birliğin bir diğer önemli olayı, Mediterra S.A. iştiraki şirketin kurulması ve temel amacının “mastihashop” adı altında Mastiha ve ürünlerinin perakende satış ağı geliştirmesidir.Sakız Adası Mastiha Üreticileri Birliği’nin arzu ve isteği, Yunanistan ve yurtdışında şube ağını geliştirmek, Mastiha ve türevi ürünlerin kullanım ve niteliklerini Sakız Adası, Yunanistan ve yurtdışında öne çıkarmak, sunmak ve teşvik etmektir.

Mediterra S.A. 2006 yılında Sakız Adası’ta Mastihabazlı şekerleme ürünleri imal eden bir fabrika kurdu. Şubat 2008’de ise şirket, Sakız Adası Üreticileri Birliğini ana hissedar olarak % 51 hisse, %28 ile Zaitech Fund (ATTICA VENTURES), %5,5 ile Platona Enterprises, %5,1ileKORRES A.Ş.’yi Atina Borsa’sında Alternatif Pazar listesine dahil etti. Şirketin yatırılan sermayesi 3.650.00 Euro, öz sermayesi ise 5.000.000 Euro’yu aşmaktadır. 2008 yılında Mastiha Avrupa Birliği’nin maddi destek verdiği ürünler arasına girdi. Mastiha üreticileri için özellikle önemli bir gelişme oldu. Son olarak, 2008 yılında, inşaat çalışmalarının sonunda yeni, son derece modern bir Mastiha işleme tesisi inşaatına başlandı.